Yaklaşık bir yıl önce, 18 Haziran 2023’te Titan, Atlantik’e son dalışını yaptı. Titan’ın şirketi OceanGate’in CEO’su Stockton Rush da dahil olmak üzere beş yolcu Titanik enkazına doğru yola çıktı, ancak bir süre sonra araçla iletişim tamamen kesildi.
Titan’ın içindeki oksijen hesaplanarak umutla beklense de günler geçtikçe bu umut da yerini çaresizliğe bıraktı. Ve ABD Sahil Güvenlik yetkilileri, geminin bir patlama yaşadığını, tüm yolcuların da anında öldüğünü söyledi.
Trajik olay tüm dünyada yankı uyandırdı. Pek çok uzman bazı kuralların esnetildiğine dikkat çekerken bir yandan hayatını kaybedenler arasında yer alan OceanGate Kurucu Ortağı Stocton Rush’ın kibrinin de yaşanan kazada etkili olduğuna dair eleştiriler yapıldı.
“ÖLÜM, KAÇMAYI UMDUĞUMUZ BİR TALİHSİZLİK”
Kazadan sonra Titanik enkazına yapılan turistik geziler sona erdi ve OceanGate’in tüm operasyonları askıya alındı.
2009 yılında OceanGate’i Rush’la birlikte kuran Guillermo Söhnlein için ise ölüm, kaşiflerin yalnızca kaçınmayı umabileceği bir talihsizlik.
Söhlein verdiği yakın tarihli bir röportajda şunları söyledi: ”Aksiliklerin neredeyse keşif deneyiminin bir parçası olduğunu her zaman biliyoruz. Neredeyse keşfin tanımında yer alıyor. Aksilikler yaşayacaksınız ve bu aksiliklerin ölümleri içermemesini umacaksınız, ancak bunun bir olasılık olduğunu biliyorsunuz.”
Söhlein sözlerine şu şekilde devam etti: “Bence paradoksal bir şekilde, devam etme dürtüsü güçleniyor. Ve bence büyük ölçüde, hayatını kaybeden meslektaşlarınızın boşuna hayatlarını kaybetmediğinden emin olmak istiyorsunuz. Ölümlerinin bir anlam ifade etmesini ve miraslarının devam etmesini istiyorsunuz. “
KAZA YENİ PLANLAR YAPMASINA ENGEL OLMADI
Söhnlein, yaşanan trajediyi her gün düşündüğünü belirtirken yeni planlardan da bahsederek dikkat çekti. Okyanusun derinliklerine dalabilecek kişilerin, denizaltı inşa edecek kaynaklara sahip milyarderler veya derin deniz gemilerine erişimi olan araştırmacılar ve devlet kurumları olduğu konusunda bir sorun gördüğünü söyledi:
“Stockton ve ben oturup 2009 yılında dünyanın durumuna baktığımızda ‘Bu bir trajedi’ diye düşündük. Tüm gezegendeki en önemli ekosistem, yalnızca ulusal bir hükümet veya milyarder olmamız durumunda erişebileceğimiz bir ekosistem. Ve bu çok saçma.”
Söhlein, yaşanan trajik olaya rağmen çalışmalara devam edileceğine dair sinyal verse de yakın zamanda yayınlanan bir rapor, Rush’ın düşük maliyetli bir denizaltı inşa etme çabasını ve meslektaşlarının uyarılarını nasıl görmezden geldiğini ortaya çıkardı.
RUSH’I SUÇLAYAN RAPOR HAKKINDA KONUŞTU
OceanGate’te çalışan ve dışarıdan pek çok kişi, Rush’a yolcu almadan önce Titan üzerinde daha fazla test yapması yönünde çağrıda bulunmuş. Buna rağmen Rush önderliğinde OceanGate’te iki denizaltı kullanılarak 14’ten fazla keşif gezisi ve 200 dalış tamamlanmış.
Söhnlein, yeni raporu okuduğunu ancak içeriği hakkında spekülasyon yapacağını hissettiği için yorum yapmak istemediğini söyledi: “Bilmiyorum. Şirkette olmadığım ve Stockton’la yalnızca ara sıra konuştuğum için spekülasyon yapıyor olacağım. Bütün bilgilere erişimim yoktu. Her gün orada değildim. Denizaltının inşa edildiğini görmedim.”
HEDEFİ, VENÜS
Söhlein, yaşananlara rağmen macera konusunda uslanmış değil. Geçtiğimiz yıl 1000 kişiyi Venüs’teki yüzen bir koloniye gönderme konusundaki vizyonunu anlatmıştı. OceanGate’ten ayrıldıktan sonra keşif odaklı bir medya şirketi olarak tanımladığı Blue Marble Exploration’u da kurdu. Ayrıca Titan faciasının insansız araç kullanımıyla ilgili olduğunu da dikkat çekerek, yaşananlardan dersler çıkardığını söyledi:
“Teknoloji geliştirme döngüsünün bir noktasında insanları döngünün içine dahil etmeniz gerekir. Fakat eğer insanları bu ulaşım sistemine koymaya başlayacaksanız, bunu mümkün olduğunca güvenli bir şekilde yapmak için teknolojinin uygulanabilirliğiyle birlikte doğru düzeyde konfora sahip olmanız gerekir.”
